Son dönemde yükselen ev fiyatları frene basarken, hükümet de dar ve orta gelirliler için sosyal konut projelerini artırıyor. Ancak projeler çoğalsa da yüksek arsa fiyatları nedeniyle artan maliyetler ve bunun konut fiyatlarına yansıması ev sahibi olmak isteyen pek çok vatandaşı hayalinden uzaklaştırıyor. Sektör temsilcileri ise hükümete çağrıda bulunarak barınma sorununun temelinde yer alan arsa krizine yeni bir çözüm önerisi sunuyor.

Yüksek arsa fiyatları, konut fiyatlarının düşmesindeki en büyük engel olarak görülürken ev alma hayali kuran vatandaşları da zor durumda bırakıyor. Bugün bir projede arsa maliyetinin yüzde 50’nin üzerine çıktığı öğrenilirken sektör temsilcileri uygun fiyatlı konut üretimi için hükümete seslenerek ‘maliyetine arsa tesisi’ çağrısında bulunuyor.

Sosyal Konut Projeleri Yetersiz

Son 10 yılda ortalama konut üretimi 750 binin altında kalırken her yıl artan nüfus konuta ihtiyacı artırıyor. Sosyal konut projeleri talebi karşılamada yetersiz kalırken, Türkiye Gazetesi’nin sektör temsilcilerine dayandırdığı habere göre; özel sektörde üretimi destekleyecek adımların atılması şart. 

Üretimde Arsa Maliyetleri Çok Yüksek

Üretimde en fazla maliyet arsa fiyatlarından gelirken, sektör temsilcileri konut fiyatları ve kiraların düşmesi için devletin hazine arazilerini belirli kriterler çerçevesinde, güvenilir ve sürdürülebilir firmalara tahsis etmesi gerektiğini savunuyor. 

Sektörler Arası Zincirleme Etki Var

Enflasyon ve üretim maliyetlerindeki yükselişlerin üretimi zorlaştırdığına dikkat çeken sektör temsilcileri camdan kapıya, mobilyadan pencereye, parke, alüminyum ve demir gibi pek çok üretim alanının inşaata bağlı olduğunu hatırlatıyor. Sektördeki durgunluğun, bu alanların da yavaşlamasına yol açtığı ve istihdamdan tüketici harcamalarına kadar pek çok konuyu olumsuz etkilediği belirtiliyor. 

Arsa Maliyetine Bağlı Ev Fiyatları Düşer

Sektör temsilcileri, bu zorlukların aşılması için arsa maliyetlerinin düşürülmesi gerektiğini vurguluyor. Arsa maliyetlerinin toplam inşaat maliyetlerinin yüzde 50’sini aştığı bunun da konut fiyatlarına yandığını belirten sektör temsilcileri, belediyeler ile Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın, müteahhit firmalarla iş birliği içinde yeni imar alanları açması ve müteahhitlere uygun fiyatlı arsa tahsis etmesi gerektiğini söylüyor.Arsa maliyetlerinin yüzde 50’den yüzde 15-20 bandına çekilmesi durumunda 8 milyon liralık konutun 4 milyon liraya düşeceğini belirtiyor. 

2025 Konut Kredileri Nasıl?

Dar gelirli ve ilk evini alacak olanlara konut projesi başvuruları için çalışmalar devam ediyor. Bakan Şimşek’in “Dar gelirli vatandaşlarımızın ilk defa konut alacakların konuta erişimi bu dönemin en önemli önceliği.” diyerek duyurduğu dar gelirliye konut projesi için geri sayım başladı. Her yıl yaklaşık 800 bin konuta ihtiyaç duyulurken, dar gelirli ve ilk evini alacak olanlara ilişkin yeni sosyal konut projesinde yol haritası belli oldu. Konuyla ilgili Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, Çevre, Şehircilik ve İklim Bakanlığı’nın düşük maliyetle konut üretmek için hazırlık yaptığını açıkladı. 240 ay vadeli yüzde 10 peşinatla ev sahibi olmak isteyenler, başvurularını resmi açıklamalar yapıldıktan sonra gerçekleştirecekler. İşte, dar gelirliye konut projesi başvuruları hakkında detaylar.

45 bin lira hanehalkı geliri olan birisinin ödeme gücü hesaplanacak ve ortalama olarak 15-20 bin lira aralığında aylık ödeme çıkarılacak. TOKİ konutlarında olduğu gibi her yıl taksitler memur maaşlarına gelen zam oranında artış yaşayabilir. Ancak TOKİ bu artışı memur maaşı zam oranının altında belirlemeye gayret gösteriyor.

Konut politikalarında, sosyal konut projelerinden ziyade, ilk evini alacaklara finansal destek sağlanması öncelikli bir hedef olarak öne çıkıyor. Bu kapsamda, uygun krediler ve finansman destekleriyle bireylerin ilk kez ev sahibi olmalarının teşvik edilmesi hedefleniyor. Yeni projeler yerine bu modelin tercih edilmesi, mevcut koşullarda daha gerçekçi bir çözüm sunuyor.

Erken seçim söylentileri ile birlikte konut fiyatlarındaki değişim çok güçlü olmasa da kredi ve faiz oranlarında düzenlemeler yapılması bekleniyor. Kredi seçeneklerinin sadece yeni evlenenler değil, herkes için geçerli olması erken seçim öngörüleri arasında. İstanbul, Ankara ve İzmir’deki çok artan ücretlerin uzun vadeli düzenlenmesi için atılacak olan yatırımlar, ülke vatandaşlarının da yurtiçi yatırım yapmalarına ön ayak olacak. Uzun vadeli planda ise alım gücüne göre konutların planlanması ve sosyal konutların arttırılması var.

KAYNAK: DÜNYA