Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Para Politikası Kurulu (PPK), mart ayı toplantısında politika faizini 250 baz puan düşürerek %42,5’e çekti. Karar, 5 Mart 2025’te kamuoyuyla paylaşıldı ve ertesi gün, 6 Mart’ta güncellendi. Bir hafta vadeli repo ihale faiz oranını temsil eden politika faizi, ekonomistlerin ve Anadolu Ajansı’nın anket sonuçlarıyla uyumlu bir şekilde geriledi.

TCMB, bu indirimi açıklarken şubat ayında enflasyonun düşüşe geçtiğini, hizmet enflasyonunda bir yavaşlama gözlendiğini ve enflasyon beklentilerinde iyileşme yaşandığını vurguladı. Ancak banka, dezenflasyon sürecinin hâlâ riskler taşıdığını da ekledi. TCMB, enflasyonu kontrol altına almak ve fiyat istikrarını sağlamak için sıkı para politikasını kararlılıkla sürdüreceğini ifade etti.

TCMB’nin Faiz İndirimleri Hız Kesmeden Devam Ediyor

TCMB, faiz indirim sürecine 26 Aralık 2024’te başlamıştı. O tarihte, 22 ay aradan sonra ilk kez faiz düşürülerek politika oranı %50’den %47,5’e çekilmişti. 23 Ocak 2025’teki toplantıda ise bu trend devam etmiş ve faiz %45’e indirilmişti. Mart ayındaki son hamle, 2025’in ikinci faiz indirimi olarak kayıtlara geçti. Banka, bu kararları alırken Mayıs 2024’te %75’i aşarak zirve yapan enflasyonun ardından başlayan düşüş trendini ve uyguladığı sıkı para politikasının olumlu etkilerini göz önünde bulunduruyor. TCMB’nin yıl sonu enflasyon tahmini ise %21’den %24’e yükseltilmiş durumda; bu da dezenflasyonun beklenenden daha yavaş bir tempoda ilerleyebileceğine işaret ediyor.

Şubat 2025 Enflasyon Verileri: TÜİK ve ENAG Arasında Derin Uçurum

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), şubat ayı enflasyon verilerini hafta başında yayımladı. Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) verilerine göre:

• Aylık Artış: %2,27
• Yıllık Artış: %39,05 (Ocak’ta %42,12)

Bu rakamlar, yıllık enflasyonun 20 ay sonra ilk kez %40’ın altına gerilediğini gösteriyor ve enflasyonda bir rahatlama sinyali veriyor. Sektörel dağılım ise şu şekilde:

• Gıda ve Alkolsüz İçecekler: Aylık %7,36’lık artışla öne çıkarken, yıllık oran %35,1’e düştü (Ocak’ta %41,8’di). Bu, gıda fiyatlarının hanehalkı bütçesini zorlamaya devam ettiğini ancak yıllık bazda bir iyileşme olduğunu gösteriyor.
• Hizmet: Yıllık %59,8 ile hâlâ yüksek (Ocak’ta %63,0). Ücret artışları ve talep baskısı bu kalemde etkili.
• Temel Mal: Yıllık %21,7’ye gerileyerek düşüş trendini sürdürdü.
• Enerji: Yıllık %43,9 ile hafif bir yükseliş sergiledi.
• Eğitim: Aylık %5,69 artışla dikkat çekti; eğitim harcamaları enflasyon üzerinde baskı yaratıyor.

Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) ise aylık %2,12, yıllık %25,21 artarak tüketici fiyatlarına kıyasla daha düşük bir artış gösterdi. Bu, maliyet baskısının bir miktar azaldığını düşündürüyor, ancak enerji ve ithal girdilerdeki fiyat dalgalanmaları hâlâ etkili.

Öte yandan, Enflasyon Araştırma Grubu (ENAG) farklı bir tablo ortaya koydu:

• Aylık Artış: %3,37
• Yıllık Artış: %79,51

ENAG’ın verileri, TÜİK’in açıkladığı enflasyonun neredeyse iki katına işaret ediyor. Özellikle kira, gıda ve ulaşım gibi günlük yaşamı doğrudan etkileyen kalemlerdeki fiyat artışları, halkın hissettiği ekonomik yükü yansıtarak bu farkı açıklıyor. TÜİK’in resmi rakamları daha iyimser bir görünüm sunarken, ENAG’ın hesaplamaları sokaktaki gerçekliğe daha yakın bulunuyor.

Ekonomistlerin Tahminleri Tutarken Politika Yön Değiştiriyor

Enflasyondaki düşüş trendi, PPK’nın faiz indirimlerine devam edeceği beklentisini pekiştirmişti. Anadolu Ajansı’nın anketine katılan ekonomistler, faizin %45’ten %42,5’e ineceğini doğru öngördü. İş dünyasında iyimserlik artarken, reel sektörün 12 ay sonrası enflasyon beklentisi Mayıs 2024’teki %55,9’dan %41,9’a geriledi. Ancak hanehalkı beklentileri şubatta hafif bir yükseliş gösterdi; bu da geçmiş enflasyonun hâlâ tüketici algısını etkilediğini ortaya koyuyor.

TCMB’nin faiz politikası, son yıllarda dramatik bir dönüşüm geçirdi. 2022 Ekim’inde TÜİK verilerine göre %85,5’e fırlayan enflasyonun ardından, banka 2023 Haziran’ında düşük faiz politikasını terk ederek agresif bir faiz artışı yoluna gitmişti. Bir yıl içinde faiz %8,5’ten %50’ye yükseltilmiş, enflasyonla mücadelede sert bir duruş sergilenmişti. Aralık 2024’ten itibaren ise enflasyondaki gerileme, TCMB’yi indirim sürecine yöneltti.

Ekonomik Bağlam: İyileşme mi, Kırılganlık mı?

Şubat 2025 verileri, Türkiye’de dezenflasyon sürecinin devam ettiğini ancak bazı alanlarda zorlukların sürdüğünü gözler önüne seriyor. Gıda enflasyonundaki aylık %7,36’lık sıçrama, tarımsal üretimdeki aksaklıklar ve ithalat maliyetlerinin bir yansıması. Hizmet enflasyonu ise %59,8 ile yüksek kalmaya devam ediyor; bu durum, asgari ücretteki %30’luk zam gibi ücret artışları ve talebin güçlü seyretmesiyle açıklanıyor. TÜİK’in %39,05’lik resmi rakamı, ekonomide bir toparlanma sinyali verse de, ENAG’ın %79,51’lik oranı halkın günlük hayatta karşılaştığı gerçek maliyeti daha iyi yansıtıyor.

TCMB’nin politikaları ve ekonomistlerin projeksiyonları, enflasyonun yıl sonunda %20-25 bandına gerileyebileceğine işaret ediyor. Ancak bu iyimser senaryo, bazı kırılganlıklarla gölgeleniyor. Enerji fiyatlarındaki küresel dalgalanmalar, döviz kuru oynaklığı ve jeopolitik gelişmeler, enflasyonun seyrini etkileyebilecek unsurlar arasında. Ayrıca, hizmetler ve gıda gibi inatçı kalemler, dezenflasyonun hızını yavaşlatabilir. Öte yandan, üretici fiyatlarındaki artışın (%25,21) tüketici fiyatlarından düşük olması, maliyet kaynaklı baskının azaldığına dair umut verici bir işaret.

Geleceğe Bakış

Mart 2025’teki faiz indirimi, TCMB’nin enflasyonla mücadelede denge arayışını yansıtıyor. Banka, sıkı duruşunu korurken ekonomik büyümeyi desteklemek için de alan açmaya çalışıyor. Ancak enflasyon beklentilerinin tam anlamıyla çıpalandığı söylenemez; hanehalkı ve iş dünyası arasında algı farkı sürüyor. Türkiye ekonomisi, dezenflasyon yolunda ilerlerken, iç ve dış risklere karşı dikkatli bir yönetim gerektiriyor. Bu süreçte, TÜİK ve ENAG verileri arasındaki uçurum, ekonomik politikaların halk nezdindeki güvenilirliğini tartışmaya açmaya devam edecek gibi görünüyor.