Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, doğum izninin artırılması ve işçi ile memur arasındaki farkları giderecek çalışmalara başladıklarını açıkladı.

Doğum izni konusunda yeni bir çalışma gündemde. 

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, Meclis Kadına Karşı Şiddet ve Ayrımcılığın Önlenmesine Yönelik Meclis Araştırma Komisyonu’nda konuştu.

Bakan Işıkhan, doğum izninin artırılması ve işçi ile memur arasındaki farkları giderecek çalışmalara başladıklarını ifade ederek, “Doğum izni sürelerini Nüfus Politikaları Kurulunda da gündeme alıyoruz. İzin sürelerinin daha da artırılması için çalışmalar yapıyoruz.” dedi.

Doğum izni 16 hafta olarak uygulanıyor

Kadınlar için doğum izni, doğum öncesi 8, doğum sonrası 8 hafta olmak üzere 16 hafta olarak uygulanıyor.

Babalara verilen izin konusunda ise uygulama farklı. Memurlarda bu izin 10, işçilerde ise 5 gün.

Doğum izni nedir?

Doğum izni, çalışan anne adaylarının yararlanabildiği özel bir izin türüdür. Doğum izni ile anne adayları ve bebeklerin haklarının koruma altına alınması amaçlanıyor. 

Doğum öncesi ve sonrasını kapsayan bir izin türü olması nedeniyle doğum izninde birçok sürecin yönetilmesi gerekiyor. Doğum izni için anne adayı çalışanın, doktordan çalışamaz raporu alması ve iş yerine iletmesi, en önemli nokta olarak öne çıkıyor. İşveren ise raporu SGK e-Vizite sistemine yüklenen raporu onaylamakla yükümlüdür. Böylece doğum izni planlanabiliyor ve vakti geldiğinde de çalışan izne çıkıyor. 

Doğum izni, sadece fiziksel iyileşme ve bebek bakımı için değil, aynı zamanda duygusal destek ve bağ kurma süreci için de önemlidir. Bu izin türü, anne ve baba adaylarına, doğum sonrası dönemde aileleriyle daha derin bir bağ kurma ve bebeklerine daha fazla zaman ayırma fırsatı sunar. Ayrıca bu süreçte çalışan anne ve baba adaylarına duygusal ve psikolojik destek sağlamak da iş yerlerinin sorumlulukları arasında yer almalıdır. Doğum izni, sadece bir iş hakkı olmanın ötesinde, ailelerin güçlenmesine ve çalışanların iş/yaşam dengesini sağlamalarına yardımcı olan önemli bir sosyal politika aracıdır.

Doğum izni çeşitleri

Doğum, annelik ve hamilelik gibi süreçler aslında birbiriyle paralel birçok izni beraberinde getiriyor. Kısaca özetlemek gerekirse doğum izni kapsamında yer alan izinler şöyle sıralanıyor:

• Doğum izni 
• Çoğul gebelik doğum izni
• Erken doğum izni
• Süt izni
• Hamilelik doktor kontrolü izni

Kısacası doğumdan öncesini kapsayan gebelik, doğum ve doğum sonrasını kapsayan annelik süreçlerinde kadın çalışanların farklı farklı izin hakları bulunuyor. 

Süt izni nedir?

Anneler doğum iznini tamamlayıp işlerine döndüklerinde de kendilerine özel bazı izinlerden yararlanabiliyor. Bunların başında da süt izni geliyor. Çalışan anneler, 1 yaşını doldurmamış çocukları için günlük 1,5 saat izin kullanabiliyor. 

İş Kanunu’nun 74. maddesinde konu şu şekilde özetleniyor: “Kadın işçilere bir yaşından küçük çocuklarını emzirmeleri için günde toplam bir buçuk saat süt izni verilir. Bu sürenin hangi saatler arasında ve kaça bölünerek kullanılacağını işçi kendisi belirler. Bu süre günlük çalışma süresinden sayılır.”

Özel sektörde doğum izni kaç gün?

Özel sektörde doğum izni ikiye ayrılıyor. Birincisi ücretli izin süresidir. Gebeliğin 32. haftasında izin başlıyor ve doğumdan sonraki 8. hafta izin süreci bitiyor. Buna ek olarak emzirme izni ve doktor izni gibi izinler kullanılabiliyor. 

Özel sektörde analık izninin ikinci izin türü ise ücretsiz izindir. Ücretli iznin bitimiyle beraber ücretsiz izin başlıyor. Çalışanlar 6 aya kadar ücretsiz izin için başvuru yapabiliyor. 

Son olarak şu ana kadar anlattıklarımızın yasa ile belirlenen izinler olduğunu belirtmemiz gerekiyor. İşveren ve çalışan arasında iş sözleşmesi varsa bu süreler uzayabiliyor. Ancak iş sözleşmesi ile sürenin kısaltılması mümkün değil.