
İçindekiler
YAZ AYLARINDA ARTAN GÖZ HASTALIKLARINA DİKKAT

Yaz Aylarında Göz Sağlığına Dikkat: Riskler ve Önlemler
Yaz mevsimi, güneşin sıcak yüzünü gösterdiği, tatillerin ve açık hava aktivitelerinin arttığı bir dönemdir. Ancak bu güzel mevsim, göz sağlığı açısından bazı riskleri de beraberinde getirir. Güneş ışınlarının yoğunluğu, sıcaklık artışı, havuz ve deniz kullanımı ile klimaların yaygınlaşması, göz hastalıklarının görülme sıklığını artırabilir. Memorial Ankara Hastanesi Göz Hastalıkları Bölümü’nden Op. Dr. Olcay Yalçın, yaz aylarında artan göz problemleri ve alınması gereken önlemler hakkında önemli bilgiler paylaşıyor. Bu yazıda, yaz mevsiminde göz sağlığını tehdit eden faktörleri, sıkça sorulan soruları ve korunma yollarını detaylı bir şekilde ele alacağız.
Yazın Göz Sağlığını Tehdit Eden Faktörler
Yaz aylarında çevresel faktörler, göz sağlığı üzerinde ciddi etkiler yaratabilir. Güneş ışınlarının dünyaya daha dik açıyla gelmesi, ultraviyole (UV) ışınlarının yoğunluğunu artırır. Bu durum, gözlerde çeşitli sağlık sorunlarına yol açabilir:
- Katarakt Riski: Uzun süreli UV ışınlarına maruz kalmak, göz merceğinin bulanıklaşmasına neden olan katarakt oluşumunu hızlandırabilir. Katarakt, görme kaybına yol açabilen ciddi bir rahatsızlıktır.
- Sarı Nokta Hastalığı: Makula adı verilen retina bölgesinde hasara yol açabilen sarı nokta hastalığı (makula dejenerasyonu), UV ışınlarının etkisiyle risk altında olabilir. Bu hastalık, merkezi görmeyi etkileyerek günlük yaşamı zorlaştırabilir.
- Fotokeratit (Güneş Yanığı): Kornea tabakasının UV ışınlarına aşırı maruz kalması, güneş yanığı olarak bilinen fotokeratite sebep olabilir. Bu durum, gözde ağrı, kızarıklık ve ışığa hassasiyete yol açar.
- Pterjiyum (Göz Eti): Uzun süreli güneş ışığına maruziyet, gözün beyaz kısmında et büyümesi olarak bilinen pterjiyum oluşumuna katkıda bulunabilir. Bu durum hem estetik hem de görme sorunlarına neden olabilir.
Bu riskler, özellikle yaz aylarında göz sağlığına daha fazla özen gösterilmesi gerektiğini ortaya koyuyor. Peki, bu risklerden korunmak için neler yapılabilir? İşte uzman önerileriyle yaz aylarında göz sağlığını korumanın yolları.
Kontakt Lens Kullanımı ve Havuz/Deniz Riskleri
Yaz mevsimi, tatil ve yüzme aktivitelerinin yoğun olduğu bir dönemdir. Ancak kontakt lens kullanıcılarının bu aktivitelerde dikkatli olması gerekiyor. Havuz ve deniz suyu, kontakt lenslerle birleştiğinde ciddi göz enfeksiyonlarına yol açabilir. Op. Dr. Olcay Yalçın, bu konuda şu uyarılarda bulunuyor:
- Kontakt Lensle Yüzmek Riskli!: Havuz ve deniz suyu, mikroorganizmalar içerir. Normalde göze zarar vermeyen bu mikroplar, kontakt lenslerin neden olduğu mikrotravmalar yoluyla kornea tabakasına tutunabilir. Bu durum, kornea iltihabı (keratit) gibi ciddi enfeksiyonlara yol açabilir. Özellikle havuz suyunda bulunan Acanthamoeba mikrobu, körlüğe kadar varabilen ağır enfeksiyonlara sebep olabilir.
- Tek Kullanımlık Lensler Tercih Edilmeli: Kontakt lens kullanılması gerekiyorsa, günlük kullan-at lensler tercih edilmelidir. Eğer lensle havuza veya denize girildiyse, lens hemen çıkarılmalı ve bir daha kullanılmamalıdır. Ayrıca yüzücü gözlükleri kullanımı, lenslerin suyla temasını azaltarak enfeksiyon riskini düşürebilir.
- Lens Hijyeni Önemli: Kontakt lenslerin temizliğine yaz aylarında ekstra özen gösterilmelidir. Lens solüsyonlarının düzenli kullanılması ve lenslerin uygun şekilde saklanması, enfeksiyon riskini azaltır.
Güneş Gözlüğü: Göz Sağlığının Koruyucusu
Güneş gözlüğü, yaz aylarında sadece bir moda aksesuarı olmaktan çok daha fazlasıdır. UV ışınlarının zararlı etkilerinden korunmak için %100 UV blokajlı güneş gözlükleri kullanmak şarttır. İşte güneş gözlüğünün sağladığı faydalar:
- UV Koruması: Kaliteli güneş gözlükleri, UV-A ve UV-B ışınlarını engelleyerek katarakt, sarı nokta hastalığı ve pterjiyum gibi rahatsızlıkların riskini azaltır.
- Alerji ve Göz Kuruluğu Önlemi: Güneş ışınları, göz çevresinde alerjik reaksiyonları ve göz kuruluğunu tetikleyebilir. Güneş gözlüğü, bu şikayetleri azaltarak göz konforunu artırır.
- Cilt Sağlığı: UV ışınları, göz çevresindeki hassas ciltte yaşlanmayı ve kırışıklıkları hızlandırabilir. Güneş gözlüğü, bu bölgedeki cildi korur.
Güneş gözlüğü seçerken dikkat edilmesi gerekenler:
- UV Sertifikası: Gözlüğün %100 UV koruma sağladığından emin olun.
- Polarize Lensler: Parlama önleyici polarize lensler, özellikle su veya kar gibi yansıtıcı yüzeylerde daha net görmeyi sağlar.
- Doğru Renk ve Koyu Ton: Koyu renk lensler, ışığı daha iyi filtreler. Ancak çok koyu lensler, renk algısını bozabilir.
Ayrıca, güneş ışınlarının en yoğun olduğu 10:00-16:00 saatleri arasında dışarıda geçirilen süreyi azaltmak ve şapka kullanmak da göz sağlığını korumada etkili bir yöntemdir.
Klima Kullanımı ve Göz Sağlığı
Yaz aylarında serinlemek için sıkça kullanılan klimalar, göz sağlığı üzerinde olumsuz etkiler yaratabilir. Klimalar, ortamın nemini alarak kuru ve soğuk hava üfler. Bu durum, özellikle göz kuruluğu problemi olanlar ve kontakt lens kullananlar için risk oluşturur. Klima kullanımının göz sağlığına etkileri şunlardır:
- Göz Kuruluğu: Klimalar, göz yüzeyindeki nemi azaltarak kuruluk, batma ve yanma gibi şikayetlere yol açabilir. Bu durum, kontakt lens kullanıcılarında daha belirgindir.
- Enfeksiyon Riski: Temizliği iyi yapılmayan klimalar, toz ve küf gibi alerjenleri yayarak alerjik konjonktivite neden olabilir. Ayrıca, klimalardan yayılan mikroplar, göz yüzeyine tutunarak keratit gibi ciddi enfeksiyonlara yol açabilir.
- Astım ve Alerji Tetikleyicisi: Alerjik bünyeli kişilerde, klimaların yaydığı toz ve küf, hem gözlerde hem de solunum yollarında şikayetlere sebep olabilir.
Klima kaynaklı sorunlardan korunmak için öneriler:
- Klimaların düzenli temizlenmesi ve filtrelerinin değiştirilmesi gerekir.
- Ortamın sürekli klimalı olmaması için ara sıra dış hava ile havalandırılması önerilir.
- Göz kuruluğunu önlemek için suni gözyaşı damlaları kullanılabilir.
- Kontakt lens kullanıcıları, klimalı ortamlarda lens kullanım süresini azaltmalı ve gözlerini sık sık nemlendirmelidir.
Yaz Aylarında Göz Sağlığı İçin Genel Öneriler
Yaz mevsiminde göz sağlığını korumak için alınabilecek bazı genel önlemler şunlardır:
- Düzenli Göz Muayenesi: Göz sağlığını korumak için düzenli göz doktoru kontrolleri yaptırılmalıdır. Erken teşhis, ciddi sorunların önüne geçebilir.
- Hijyen Kuralları: Eller sık sık yıkanmalı, kontakt lensler uygun şekilde temizlenmeli ve gözlere kirli ellerle temas edilmemelidir.
- Bol Su Tüketimi: Vücudun genel nem dengesini korumak, göz kuruluğunu azaltmada yardımcı olur.
- Doğru Beslenme: A, C ve E vitaminleri ile omega-3 yağ asitleri içeren besinler, göz sağlığını destekler. Havuç, ıspanak, somon gibi gıdalar bu konuda faydalıdır.
Sonuç
Yaz ayları, göz sağlığı için dikkatli olunması gereken bir dönemdir. Güneş ışınlarının yoğunluğu, havuz ve deniz suyu ile klimaların yaygın kullanımı, katarakt, sarı nokta hastalığı, kornea enfeksiyonları ve göz kuruluğu gibi sorunların riskini artırır. Ancak doğru önlemlerle bu riskler en aza indirilebilir. %100 UV korumalı güneş gözlükleri kullanmak, kontakt lensle havuza veya denize girmemek, klimaların temizliğine dikkat etmek ve düzenli göz muayenesi yaptırmak, yaz aylarında göz sağlığını korumanın temel taşlarıdır. Unutmayın, sağlıklı gözler, hayatı daha net ve renkli görmenizi sağlar!
Bu yazı, göz sağlığını koruma konusunda farkındalık yaratmak ve yaz aylarında sıkça karşılaşılan sorunlara karşı pratik çözümler sunmak amacıyla hazırlanmıştır. Göz sağlığınız için bir uzmana danışmayı ihmal etmeyin.
Sorumluluk Reddi: Bu bir sağlık tavsiyesi değildir. Lütfen doktorunuza danışın.