Türkiye ekonomisi, son dönemde uygulanan bütüncül politikalar ve yapısal reformlarla makro finansal istikrarını güçlendirirken, büyüme ve enflasyonla mücadelede önemli adımlar atmaya devam ediyor. Ekonomi Koordinasyon Kurulu (EKK) toplantısının ardından yapılan açıklamalar ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) yayımladığı Finansal Hesaplar Raporu, ekonominin mevcut durumunu ve gelecek hedeflerini anlamak için önemli ipuçları sunuyor. Bu yazıda, Türkiye ekonomisinin son durumunu, kazanımlarını ve önümüzdeki döneme dair beklentileri detaylı bir şekilde ele alacağız.

EKK Toplantısı: Makro Finansal İstikrar ve Dengelenme

EKK toplantısı, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz başkanlığında Giresun’da gerçekleştirildi. Toplantı sonrası yapılan yazılı açıklama, Türkiye’nin ekonomi politikalarının başarısını vurguladı. Uygulanan program sayesinde makro finansal istikrarın güçlendiği, ekonomide dengelenmenin sağlandığı ve cari açığın önemli ölçüde azaldığı belirtildi. Bu kazanımlar, Türkiye ekonomisinin temellerinin sağlamlaştığını ve dayanıklılığının arttığını gösteriyor.

Enflasyonla mücadelede de önemli bir mesafe katedildi. Açıklamaya göre, fiyat istikrarı hedefi doğrultusunda dezenflasyon süreci başarılı bir şekilde ilerliyor ve yıllık enflasyon son on aydır geriliyor. Bu durum, ekonomi politikalarının enflasyonu kontrol altına alma konusundaki etkinliğini ortaya koyuyor. Ayrıca, yurt içi ve küresel piyasalarda yaşanan dalgalanmaların ekonomiye etkisinin sınırlı kalması için güçlü bir koordinasyonla gerekli adımların atıldığı ifade edildi. Bu, Türkiye’nin ekonomik krizlere karşı direncini artıran bir unsur olarak öne çıkıyor.

Yapısal Reformlar ve Büyüme Hedefleri

EKK açıklamasında, sürdürülebilir, yüksek ve kapsayıcı büyüme için yapısal reformların hayata geçirildiği vurgulandı. Rekabet gücünü ve verimliliği artıracak politikalar, sanayide yapısal dönüşümü destekleyen aktif sanayi politikaları, yeşil ve dijital dönüşümün hızlandırılması gibi adımlar, Türkiye’nin ekonomik vizyonunun temel taşlarını oluşturuyor. Özellikle Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi, Yatırım Taahhütlü Avans Kredisi (YTAK) ve HIT-30 Yüksek Teknoloji Yatırım Programı gibi girişimler, stratejik yatırımları ve yüksek katma değerli üretimi teşvik ediyor.

İstihdam tarafında da önemli gelişmeler yaşanıyor. 2024 yılında ekonomik aktivitedeki ılımlı seyre rağmen yaklaşık 1 milyon yeni istihdam yaratıldı ve işsizlik oranı tek haneli seviyelerde kaldı. Kadınlar ve gençler başta olmak üzere istihdamı destekleyen politikalar devam ederken, 2025’te başlayan İstihdamı Koruma Destek Programı ile tekstil, giyim, deri ve mobilya sektörlerinde faaliyet gösteren KOBİ’lere çalışan başına aylık 2.500 TL destek sağlanıyor. Bu program, iş gücü piyasasında beceri uyumsuzluklarını azaltmayı ve verimliliği artırmayı hedefliyor.

Gıda Arzı ve Bölgesel Gelişme

Son dönemde yaşanan zirai don olaylarının bazı meyve çeşitlerini etkilediği belirtilse de, hububat, baklagiller ve yağlı tohumlar gibi stratejik tarım ürünlerinde gıda arzını olumsuz etkileyecek bir risk bulunmadığı ifade edildi. Üretimin devamlılığı ve tüketicilerin uygun fiyatlarla gıdaya erişimi için gerekli önlemlerin alındığı vurgulandı. Bu, gıda güvenliği açısından kritik bir mesaj olarak değerlendirilebilir.

Bölgesel kalkınma politikaları da EKK’nın gündemindeydi. Bölgelerin potansiyelini harekete geçirecek adımlar atılmaya devam ediyor. İhracatın ithalat bağımlılığını azaltmak, küresel ticarette daha fazla pay almak ve teknoloji yoğun üretimi artırmak için ilave önlemler tartışıldı. Uluslararası ticarette artan korumacılık eğilimlerinin dış ticaret üzerindeki olası etkileri de değerlendirildi. Türkiye, bu risklere karşı proaktif bir yaklaşım benimseyerek fırsatları avantaja çevirmeyi hedefliyor.

TCMB Finansal Hesaplar Raporu: Ekonominin Finansal Görünümü

TCMB’nin 2024 dördüncü çeyrek Finansal Hesaplar Raporu, Türkiye ekonomisinin finansal yapısına dair önemli veriler sunuyor. Rapora göre, yurt içi yerleşik sektörlerin toplam finansal varlıkları 125 trilyon TL, yükümlülükleri ise 134 trilyon TL seviyesinde gerçekleşti. Türkiye ekonomisinin net finansal pozisyon açığının GSYH’ye oranı, bir önceki döneme göre 2 puan azalarak yüzde 20,6’ya geriledi. Bu, finansal dengelenme sürecinde olumlu bir gelişme olarak değerlendirilebilir.

Sektörel bazda incelendiğinde, hanehalkı ve dünyanın geri kalanı diğer sektörlerden alacaklı konumda yer alırken, finansal olmayan kuruluşlar ve genel yönetim borçlu pozisyonda bulunuyor. Hanehalkı finansal varlıklarının yaklaşık yüzde 58’i para ve mevduattan oluşurken, yükümlülüklerin neredeyse tamamı kredilerden kaynaklanıyor. Finansal olmayan kuruluşların ise varlık ve yükümlülüklerinde firmalar arası ticari işlemlerden doğan diğer alacaklar ve borçlar önemli bir paya sahip.

Türkiye’nin borçluluk oranları, diğer ülkelerle karşılaştırıldığında düşük seviyelerde seyrediyor. Kredi ve borçlanma senetlerinden oluşan toplam borcun GSYH’ye oranı, 2024 dördüncü çeyreğinde yüzde 90’a gerileyerek önceki çeyreğe göre azalış gösterdi. Bu, Türkiye’nin borç sürdürülebilirliği açısından olumlu bir tablo çiziyor.

Güçlü Koordinasyon ve Gelecek Vizyonu

EKK toplantısı ve TCMB Finansal Hesaplar Raporu, Türkiye ekonomisinin hem makroekonomik hem de finansal açıdan sağlam bir zeminde ilerlediğini gösteriyor. Makro finansal istikrarın güçlenmesi, cari açığın azalması, enflasyonun gerilemesi ve istihdamın artması, uygulanan politikaların başarısını ortaya koyuyor. Yapısal reformlar, yeşil ve dijital dönüşüm, teknoloji odaklı yatırımlar ve bölgesel kalkınma politikaları, Türkiye’yi sürdürülebilir ve kapsayıcı büyüme yolunda ileriye taşıyacak temel unsurlar olarak öne çıkıyor.

Önümüzdeki dönemde, küresel ticaretteki korumacılık eğilimlerine karşı esnek ve proaktif politikalar geliştirilmesi, Türkiye’nin ekonomik kazanımlarını daha da güçlendirebilir. Enflasyonla mücadele ve mali disiplin konusundaki kararlılık, ekonominin dayanıklılığını artırırken, istihdam ve yatırım odaklı programlar sosyal refahı destekleyecektir. Türkiye, güçlü koordinasyon ve vizyoner politikalarla ekonomik hedeflerine emin adımlarla ilerliyor.