Nvidia’nın Yapay Zeka Çiplerine İlham Veren 5 Bilim İnsanı

Nvidia, teknoloji dünyasının önde gelen isimlerinden biri olarak, yapay zeka ve grafik işlemci birimleriyle (GPU) adından sıkça söz ettiriyor. Şirket, her yıl düzenlediği Geliştirici Konferansı GTC’de yeniliklerini duyururken, çiplerine verdiği isimlerle de dikkat çekiyor. 18 Mart 2025’te San Jose, Kaliforniya’da bir hokey arenasında binlerce kişinin katılımıyla gerçekleşen GTC 2025’te, Nvidia CEO’su Jensen Huang, etkinliği “Yapay Zekanın Süper Bowl’u” olarak tanımladı. Bu etkinlikte, şirketin yakında piyasaya süreceği Rubin GPU mimarisinin isminin ünlü astronom Vera Rubin’den geldiği açıklandı. Ayrıca, 2026’nın sonlarında tanıtılacak bir sonraki mimarinin ise teorik fizikçi Richard Feynman’dan esinlenerek isimlendirileceği duyuruldu.

Nvidia’nın çiplerine bilim insanlarının isimlerini verme geleneği, 1998 yılından beri devam ediyor. Şirket, bilgisayar bilimcileri, matematikçiler, astronomlar ve fizikçilerden ilham alarak bu isimleri seçiyor. Bu bilim insanları, Nvidia kültüründe o kadar önemli bir yer tutuyor ki, çalışanlara özel hazırlanan ürünlerde bu “kahramanların” yüzleri ve isimleri yer alıyor. Erken dönem mimariler Nikola Tesla ve Johannes Kepler gibi ikonik isimlerden esinlenirken, son yıllarda Grace Hopper ve Ada Lovelace gibi kadın bilim insanlarının isimleri de ürünlere verildi. İşte Nvidia’nın son yıllarda çiplerine isimlerini verdiği beş bilim insanının hikayesi:

Richard Feynman: Kuantum Dünyasının Dâhisi

Richard Feynman, teorik fizik alanında çığır açan çalışmalarıyla tanınan bir bilim insanıydı. 1965’te Nobel Fizik Ödülü’nü kazanan Feynman, kuantum elektrodinamiği alanındaki katkılarıyla bilim dünyasında iz bıraktı. İkinci Dünya Savaşı sırasında Los Alamos’ta atom bombasının geliştirilmesinde rol aldı. Ancak Feynman, geniş kitleler tarafından 1986’da Challenger uzay mekiği patlamasını araştıran başkanlık komisyonundaki çalışmalarıyla tanındı. 1988’de 69 yaşında hayatını kaybeden bu dahi, Nvidia’nın gelecekteki çip mimarisine ilham kaynağı olacak.

Feynman’ın bilime olan tutkusu ve karmaşık problemleri sadeleştirme yeteneği, onu Nvidia için mükemmel bir sembol haline getiriyor. Şirketin yenilikçi ruhunu yansıtan Feynman, yapay zeka teknolojilerinin sınırlarını zorlamaya devam eden bir ilham kaynağı.

Vera Rubin: Karanlık Maddenin Kâşifi

Vera Rubin, evrendeki karanlık maddenin varlığına dair kanıtlar sunan öncü bir astronomdu. 1960’larda Kent Ford ile birlikte 60’tan fazla galaksiyi inceleyerek bu keşfi gerçekleştirdi. Bilim dünyasında bir ilki başaran Rubin, Carnegie Enstitüsü’nün Yer Manyetizması Bölümü’nde çalışan ilk kadın bilim insanı oldu. 1993’te Ulusal Bilimler Akademisi’ne seçilen Rubin, 2016’da 88 yaşında hayata veda etti.

Rubin’in karanlık madde üzerine çalışmaları, evrenin yapısını anlamamıza büyük katkı sağladı. Nvidia’nın Rubin GPU’ları, bu bilim insanının mirasını onurlandırarak, yapay zeka ve bilimsel hesaplamalarda yeni bir dönemi başlatmayı hedefliyor.

David Blackwell: Matematik ve İstatistiğin Öncüsü

David Blackwell, matematik ve istatistik alanında devrim yaratan çalışmalarıyla tanınır. Oyun teorisi, olasılık teorisi ve bilgi teorisine katkılarıyla bilinen Blackwell, 1969’da Bayesian istatistik üzerine ilk ders kitaplarından birini yazdı. Bilim dünyasında ırksal bariyerleri aşan Blackwell, 1965’te Ulusal Bilimler Akademisi’ne kabul edilen ilk Siyah bilim insanı oldu. Ayrıca, California Üniversitesi, Berkeley’de kadrolu ilk Siyah profesör olarak tarihe geçti. 2010’da 91 yaşında vefat eden Blackwell’ın adı, Nvidia’nın şu anda üretimde olan Blackwell çiplerine verildi.

Blackwell’ın analitik zekası ve yenilikçi yaklaşımı, Nvidia’nın yüksek talep gören çiplerinin ruhunu yansıtıyor. Bu çipler, yapay zeka ve veri analitiği alanlarında çığır açmaya devam ediyor.

Grace Hopper: Bilgisayar Biliminin Denizci Kraliçesi

Grace Hopper, hem bir bilgisayar bilimcisi hem de bir deniz subayı olarak tarihe geçti. Amerika’nın ilk elektromekanik bilgisayarı Mark I üzerinde çalıştı ve ardından Mark II ile Mark III’ü geliştirdi. 1980’lerde Tuğamiral rütbesine yükselen Hopper, 1986’da emekli olduğunda aktif görevdeki en yaşlı subaydı. Deniz Kuvvetleri’nden ayrıldıktan sonra Digital Equipment Corporation’da çalıştı ve 1992’de 85 yaşında hayatını kaybetti. 1991’de Başkan George Bush’tan Ulusal Teknoloji Madalyası aldı.

Hopper’ın bilgisayar programlama dillerine katkıları, modern teknolojinin temelini oluşturdu. Nvidia’nın 2022’de duyurduğu Hopper çipleri (H100 GPU’lar), bu olağanüstü kadının mirasını yaşatıyor.

Ada Lovelace: İlk Bilgisayar Programcısı

Nvidia, Ada mimarisini isimlendirirken 19. yüzyıla uzandı ve matematikçi Ada Lovelace’tan ilham aldı. İngiliz şair Lord Byron’ın kızı olan Lovelace, 1843’te bir akademik makaleye eklediği notlarla tarihin ilk bilgisayar programını yazdığı kabul edilir. 36 yaşında 1843’te hayatını kaybeden Lovelace, uzun süre unutulmuş olsa da 1970’lerin sonunda çalışmaları yeniden keşfedildi. ABD Savunma Bakanlığı, onun onuruna bir programlama diline “Ada” adını verdi.

Lovelace’ın vizyoner yaklaşımı, Nvidia’nın Ada mimarisiyle yapay zeka ve hesaplama teknolojilerinde sınırları zorlamasına ilham veriyor.

Nvidia’nın Bilimsel Mirası

Nvidia’nın çiplerine bilim insanlarının isimlerini verme geleneği, sadece bir pazarlama stratejisi değil, aynı zamanda bilim ve teknolojiye duyulan saygının bir göstergesi. Tesla ve Kepler gibi erken dönem isimlerden başlayarak, Rubin, Hopper ve Lovelace gibi kadın bilim insanlarına uzanan bu yolculuk, şirketin çeşitliliğe ve yeniliğe verdiği önemi ortaya koyuyor. GTC 2025’te Vera Rubin’in torunlarının da etkinliğe katılması, bu mirasın duygusal ve kişisel boyutunu gözler önüne serdi.

Nvidia, Richard Feynman ile devam edecek bu geleneğiyle, yapay zeka ve teknoloji dünyasında liderliğini sürdürmeyi hedefliyor. Her bir çip, yalnızca bir teknolojik yenilik değil, aynı zamanda insanlık tarihindeki bilimsel kahramanların anısını yaşatan bir sembol. Bu isimler, Nvidia’nın sadece bir şirket değil, bilimin ve keşfin bir temsilcisi olduğunu kanıtlıyor. Gelecekteki çiplerle hangi bilim insanlarının onurlandırılacağını merakla bekliyoruz!

Kaynak: Observer