Bilim insanları yapay zekayı kullanarak prostat kanseri hastalarının dörtte birinin ömrünü uzatabilecek bir buluş yaptı.

Mevcut tedavi yöntemlerinde, prostat kanseri diğer organlarına sıçrayan hastalara abirateron adlı bir ilaç veriliyor.

Prostat kanserinin ilerlemesini hızlandırabilen testosteron hormonunun üretimini tüm vücutta baskılayan bu ilaç, kanserin diğer organlara sıçramadığı hastalara verilmiyordu.

Fakat İngiltere’deki University College London ve Institute of Cancer Research’ten araştırmacılar, yapay zekayı kullanarak kanserin metastaz yapmadığı hastaların da bir kısmının bu ilaçtan fayda görebileceğini ortaya koydu.

Bilim insanlarının geliştirdiği yapay zeka, tümör örneklerinin görüntülerini karşılaştırarak hangilerinin bu ilaçtan fayda görebileceğini tespit edebiliyor.

İnsan gözü bugüne kadar bu farkı tespit edememişti.

Buluşlarını American Society of Clinical Oncology’nin yıllık toplantısında sunan bilim insanları prostat kanseri olanların dörtte birinin bu gelişmeden faydalanabileceğini ve bu kişilerin ölüm riskinin neredeyse yarı yarıya azalacağını aktardı.

Prostat kanseri araştırmaları devam ediyor

Araştırma ekibinin başı Institute of Cancer Research’ten Prof. Nick James sonuçların çok olumlu olduğunu söylerken, bu ilacın patentinin 2022’de sonlanmasıyla birlikte bir kutusunun fiyatının 77 sterline (4 bin TL) düştüğünü belirtti ve ekledi:

“Abirateron bugüne kadar ileri derece prostat kanseri olan yüz binlerce erkeğin ömrüne çok büyük katkılar yaptı.

“Biliyoruz ki kanseri henüz diğer organlarına sıçramamış pek çok erkek için de son derece olumlu sonuçları olabilir.

“Fakat yan etkileri olan bir ilaç ve yüksek tansiyon ile karaciğer anomalileri için takip gerektiriyor.

“Ayrıca kalp krizi ve diyabet riskini hafifçe artırabiliyor.

“Bu yüzden bu ilaçtan en çok fayda görebilecek grubun tespit edilip onlara verilmesi önemli.

“Artık kimlerin standart tedavi olan hormon ve radyoterapiden, kimlerin de abiraterondan maksimum faydayı görebileceğini tespit edebileceğiz.”

Prostat kanseri, pek çok ülkede erkekler arasında en sık görülen ölüm nedenlerinden.

Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü’nün 2020 tarihli en güncel verilerine göre Türkiye’de de erkeklerde akciğer kanserinden sonra en sık görülen ikinci kanser türü.

Abirateron etken maddeli ilaçlar Türkiye’de de reçeteli olarak satılıyor.

Bu ilaçların maliyetleri belli koşullarda Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından da karşılanabiliyor.

Prostat kanseri nedir?

Prostat kanseri eril üreme sisteminde yer alan bir bez olan prostatta gelişen bir kanserdir. Prostat kanserlerinin çoğu yavaş gelişim gösterir; bununla beraber, görece hızlı gelişim gösterenleri de vardır. Prostat kanseri hücreleri prostattan vücudun diğer kısımlarına, özellikle kemiklere ve lenf düğümlerine yayılabilir. Başlangıçta hiçbir belirti vermeyebilir. İlerleyen aşamalarda ise işemede zorluk, idrarda kan ya da pelviste, sırtta veya işeme sırasında ağrıya sebep olabilir. İyi huylu prostat büyümesi olarak bilinen hastalık da benzer belirtiler verebilir. İleri aşamada ortaya çıkan diğer belirtiler arasında düşük alyuvar hücresi sayısından kaynaklanan yorgunluk hissi sayılabilir.

Prostat kanseri riskini artıran faktörler arasında ileri yaş, ailede hastalık geçmişi ve ırk sayılabilir. Prostat kanseri vakalarının yaklaşık %99’u 50 yaşın üzerindeki kişilerde görülür. Birinci derece akrabalarda bu hastalığı taşıyan birisi varsa hastalık riski 2 ila 3 kat daha yüksektir. Bu hastalık, ABD’de Afroamerikan nüfusta beyaz nüfusa göre daha yaygındır. Hastalıkta rol oynayan diğer faktörler ise işlenmiş et, kırmızı et ya da süt ürünleri açısından zengin ya da belli sebzeler açısından fakir beslenmeyi içerebilir. Prostat kanserinin tanısı biyopsi yoluyla konulur. Bunun ardından, kanserin vücudun diğer kısımlarına yayılıp yayılmadığını belirlemek için tıbbi görüntüleme gerçekleştirilebilir.