
İçindekiler
Kriptolara 3 Bin Dolar Sınırı
Son yıllarda blockchain teknolojisinin gelişmesi ve kripto paraların finansal piyasalarda giderek daha fazla yer almasıyla birlikte, bu varlıkların düzenlenmesi ve denetlenmesi büyük önem kazanmıştır. Kripto paralar, merkeziyetsiz yapısı ve anonimlik özelliğiyle dikkat çekerken, aynı zamanda suç gelirlerinin aklanması, vergi kaçakçılığı ve kara para aklama gibi illegal faaliyetlerde de kullanılabilmektedir. Bu nedenle, ülkeler ve uluslararası kuruluşlar, kripto varlıkların güvenli ve şeffaf bir şekilde işlem görmesini sağlamak amacıyla çeşitli düzenlemeler getirmektedir.
Türkiye’de de bu kapsamda, Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından hazırlanan yeni düzenlemeler ve tebliğler, kripto varlıkların kullanımını denetim altına almak ve suç gelirlerinin aklanmasını engellemek amacıyla yürürlüğe girmiştir. Bu düzenlemeler, platformların ve hizmet sağlayıcıların uyması gereken kuralları belirlemiş ve sınırlandırmalar getirmiştir.
Kripto Varlıkların Çekim İşlemlerinde Limitler ve Tedbirler
Günlük ve Aylık Limitler ile Risk Yönetimi
Bildiğiniz gibi, kripto varlıklar, değeri başka bir değere veya resmi para birimine sabitlenen ve “stabil kripto para” olarak adlandırılan varlıklar da dahil olmak üzere çeşitli biçimlerde işlem görmektedir. Bu varlıkların çekim işlemlerinde, kara para aklama, vergi kaçakçılığı veya suç gelirlerinin aklanması gibi riskleri azaltmak amacıyla belirli limitler getirilmiştir.
- Günlük Çekim Limiti: Stabil kripto paralar veya diğer kripto varlıkların çekim işlemlerinde, günlük toplam limit 3 bin dolar olarak belirlenmiştir. Bu, kullanıcıların bir gün içerisinde gerçekleştirebileceği maksimum transfer tutarını sınırlar ve olası kötü niyetli faaliyetleri engellemeye yöneliktir.
- Aylık Limite: Aynı şekilde, aylık toplam limit ise 50 bin dolar olarak konmuştur. Bu sınır, kullanıcıların aylık toplam işlem hacmini kontrol altında tutmak ve kara para aklama faaliyetlerini önlemek amacıyla uygulanmaktadır.
Limitlerin Esnetilmesi ve Seyahat Kuralı
Türkiye’deki düzenlemelerde, “seyahat kuralı” olarak adlandırılan ve müşterilerin belirli bilgileri sağlamasını gerektiren uygulama, limitlerin iki katına çıkmasına olanak tanımaktadır. Yani, kullanıcılar, gerekli bilgileri sağladığında, günlük 6 bin dolar ve aylık 100 bin dolar limitleri dahilinde işlem yapabilme imkanına sahip olabilecekler.
- Seyahat Kuralı: Bu uygulama, kullanıcıların kimliklerini ve işlemlerinin meşruiyetini doğrulamalarını sağlar. Dolayısıyla, finansal suçların ve illegal faaliyetlerin önüne geçilmesine katkı sağlar.

İşlem Güvenliği ve Şeffaflık
İşlem Açıklamaları ve Takip Edilebilirlik
Kripto varlık transferleri sırasında, platformlar ve hizmet sağlayıcılar, işlem açıklaması zorunluluğu getirilmiştir. Bu açıklamalar en az 20 karakter uzunluğunda olmalı ve işlemin mahiyetini açık şekilde anlatmalıdır.
- İşlem Açıklamasının Önemi: Bu uygulama, işlemlerin takip edilmesini kolaylaştırır ve finansal denetimlerin etkinliğini artırır. Aynı zamanda, kullanıcıların ve denetleyicilerin, hangi işlemin ne amaçla yapıldığını anlamasına imkan sağlar.
Transferlerin En Az 48 veya 72 Saat Sonra Gerçekleşmesi
Kripto varlıkların transfer edilmesi sırasında, platformlar, aracılık ettikleri işlemleri en az 48 saat sonra gerçekleştirmelidir. Bu süre, işlemlerin zaman içinde gözden geçirilmesi ve risklerin azaltılması amacıyla konmuştur.
- İlk İşlemler İçin Süre: Özellikle ilk kripto varlık çekim işlemlerinde, bu süre en az 72 saat olarak belirlenmiştir. Bu, kullanıcıların ve platformların, işlemleri dikkatli bir şekilde yapmasını ve olası hataların önüne geçilmesini sağlar.
Platformların ve Saklama Kuruluşlarının Yükümlülükleri
Risk Yönetimi ve Uygun Tedbirler
Kripto varlık platformları ve saklama kuruluşları, yeni düzenlemeler gereği, risk yönetim politikalarını güncellemeli ve buna uygun tedbirler almalıdır:
- Tutar ve İşlem Sayısı Sınırları: Platformlar, işlem hacmi ve sayısı açısından sınırlar koymalı ve bunları uygulamalıdır.
- Risk Değerlendirmesi: Piyasa yapıcılığı, likidite sağlama veya arbitraj işlemleri gibi yüksek risk taşıyan işlemler için, yönetim kurulu onayıyla özel limitler ve saat kuralları uygulanabilir.
Saklama Kuruluşlarının Rolü ve Kısıtlamalar
Saklama kuruluşları, müşterilerin mevduat ve transfer işlemlerinde, ilgili mevzuata uygun hareket etmek zorundadır. Bu kuruluşlar, müşteriler nam ve hesabına gerçekleştirdikleri transferlerde, tebliğde belirtilen kısıtlamalara tabidir.
- Transferlerin Denetimi: Platformlar ve saklama kuruluşları, sermaye piyasası mevzuatına uygun olarak, transferleri düzenli olarak denetlemeli ve uygunsuz işlemleri engellemelidir.
Yükümlülerin Uyumsuzluk Durumunda Uygulanacak Cezalar
Yeni düzenlemelere uyum sağlamayan platformlar ve hizmet sağlayıcılar, ciddi yaptırımlarla karşılaşabilir:
- Cezalar ve Yaptırımlar: Suç gelirlerinin aklanmasını önleme ve finansal suçlara karşı mücadele kapsamında, mevzuata uymayanlara para cezaları, lisans iptleri veya iptal edilmesi gibi hukuki yaptırımlar uygulanabilir.
Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın Açıklamaları ve Uyum Süreci
Bakan Mehmet Şimşek’in Görüşleri
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, yeni düzenlemelerin amacını açıkça ortaya koymuştur:
- Suç Gelirlerinin Önlenmesi: Bu düzenlemelerin temel hedefi, suç gelirlerinin hızla ve etkili bir şekilde yurtdışına transfer edilmesini engellemektir.
- Kullanıcı Güvenliği ve Finansal Sistem: Tüm platformların, bu düzenlemelere uyum sağlamasının, kullanıcıların haklarını koruma ve finansal sistemin bütünlüğünün sağlanması açısından kritik önemi vardır.
- Yaptırımlar ve Sıkı Denetim: Uyum sağlamayan platformlar hakkında, idari yaptırımların yanı sıra, lisans iptali ve hukuki işlemler de dahil olmak üzere çeşitli yaptırımlar uygulanabilir.
Uyumun Önemi ve Gelecek Perspektifi
Türkiye’de kripto para piyasasının düzenlenmesi, hem finansal istikrarı sağlamak hem de suç gelirlerini engellemek adına büyük bir adım olmuştur. Bu düzenlemelerin zamanla geliştirilerek, uluslararası standartlara uygun hale getirilmesi ve piyasanın güvenli ve sürdürülebilir hale gelmesi hedeflenmektedir.
Güvenli, Şeffaf ve Denetlenebilir Bir Kripto Ekosistemi
Türkiye’de getirilen yeni düzenlemeler, kripto varlıkların kullanımını daha güvenli hale getirmeyi amaçlamaktadır. Limitler, tedbirler ve risk yönetimi politikaları sayesinde, illegal faaliyetlerin önüne geçilerek, kullanıcıların hakları korunacaktır.
Kripto piyasalarının büyümesi ve gelişimi, dikkatli ve uyumlu bir düzenleme çerçevesinde sürdürülebilir olacaktır. Bakanlık ve denetleyici kurumların bu alandaki çalışmalarını yakından takip ederek, piyasanın sağlıklı büyümesine katkı sağlamak herkesin ortak sorumluluğudur.
Bitcoin nedir?
Bitcoin, Satoshi Nakamoto adını kullanmış bilinmeyen bir kişi veya grup tarafından 2008’de icat edilmiş bir kripto paradır. 2009’da bir açık kaynak kodlu yazılım olarak piyasaya sürüldüğünde insanlar tarafından kullanılmaya başlandı. Herhangi bir merkez bankasına veya tek bir yöneticiye bağlı olmamasıyla da bilinen Bitcoin, aracılara ihtiyaç duyulmadan bitcoin ağında kullanıcıdan kullanıcıya transfer edilebilen, merkezi olmayan bir dijital para birimidir. İşlemler, kriptografi yoluyla düğümler tarafınca doğrulanır ve blok zinciri adı verilen halka açık bir ana deftere kaydedilir. El Salvador, 8 Haziran 2021 tarihinde senatodan geçen tasarı sayesinde Bitcoin’i resmi para birimi ilan etmiştir.
ABD başkanlık seçim sonuçlarının netleşmesi, Donald Trump‘ın yedi kritik eyaleti kazanması ve Kongre’de çoğunluğu elde etmesiyle Bitcoin yine rekor tazeledi. Haftaya 80 bin doları aşarak başlayan Bitcoin’in değeri 87 bin doların üzerine çıktı. Bitcoin bu yıl yüzde 80’den fazla değerlendi. Seçim öncesinde Trump, bir Bitcoin stoğu oluşturmayı ve mali kurumlara, dijital varlıklara olumlu bakan kişilerin atanacağını söylemişti.