
Kadın Mimarların Mirası Montreal’de: “Buone Nuove: Women Architects of Change” Sergisi
Kanada’nın Montreal kentinde bulunan UQAM Design Centre, kadın mimarların mimarlık tarihindeki dönüştürücü etkisini gözler önüne seren “Buone Nuove: Women Architects of Change” sergisine ev sahipliği yapıyor. Bu sergi, aynı zamanda toplumsal cinsiyet eşitliği nedir sorusuna mimarlık perspektifinden yanıt arıyor. İlk olarak 2021 yılında Roma’daki MAXXI Müzesi tarafından hayata geçirilen bu prestijli sergi, İtalya’dan Kanada’ya uzanan bir yolculukla kadın mimarların modern ve çağdaş mimarlık üzerindeki katkılarını uluslararası bir platformda tanıtıyor. Stockholm, Doha, Yeni Delhi, Berlin ve Toronto gibi şehirlerde büyük ilgi gören sergi, şimdi Montreal’in yaratıcı atmosferinde sanatseverlerle buluşuyor. 6 Nisan 2025’e kadar ücretsiz olarak ziyaret edilebilecek bu toplumsal cinsiyet eşitliği sergisi, mimarlık, kentleşme ve cinsiyet eşitliği ilişkileri üzerine derinlemesine bir keşif sunuyor.

Kadın Mimarların Öncü Hikâyeleri
“Buone Nuove: Women Architects of Change” sergisi, kadın mimarların 20. yüzyıl başlarından günümüze uzanan etkileyici yolculuğunu dört ana dönemde ele alıyor. Lina Bo Bardi, Gae Aulenti, Zaha Hadid gibi öncü isimlerin yanı sıra yeni nesil kadın mimarların yenilikçi projeleri, sergide öne çıkan unsurlar arasında yer alıyor. Sergi, yalnızca bu mimarların eserlerini değil, aynı zamanda onların mimarlık dünyasında karşılaştıkları zorlukları ve bu zorlukları aşarak nasıl iz bıraktıklarını da vurguluyor. İtalya’dan Kanada’ya uzanan bu anlatı, kadınların mimarlık pratiğindeki dönüştürücü gücünü çarpıcı bir şekilde ortaya koyarken, kadın ve erkek eşitliği konusundaki ilerlemeleri de gözler önüne seriyor.
Serginin Montreal’deki bu son durağı, iki yeni bölümle zenginleştirilmiş. İlk bölüm, Quebec’ten 16 kadın mimarın çalışmalarına odaklanıyor. Farida Abu-Bakare, Manon Asselin ve Anne Carrier gibi isimlerin projeleri, yerel bağlamda kadın mimarların katkılarını gözler önüne seriyor. İkinci bölüm ise İtalyan mimarların tasarımın altın çağına gönderme yapan dönem mobilyalarını içeriyor. Örneğin, Franca Helg tarafından 1967 yılında Bonacina için tasarlanan Primavera koltuk, bükülmüş kamış ve el dokuması rattan malzemesiyle sergide dikkat çeken parçalardan biri. Bu seçki, Gae Aulenti ve Nanda Vigo gibi isimlerin mobilya tasarımlarındaki estetik ve yenilikçi yaklaşımlarını vurguluyor.
Serginin Öne Çıkan Bölümleri

Sergi, kadın mimarların katkılarını farklı açılardan ele alan dört ana bölümle yapılandırılmış:
- İtalyan Mimarların Hikâyeleri: 20. yüzyılın başlarından günümüze, kadın mimarların sektörde nasıl bir iz bıraktığını tarihsel bir perspektifle sunuyor. Bu bölüm, kadınların mimarlık dünyasında karşılaştıkları engelleri ve bu engelleri aşarak nasıl öncü olduklarını derinlemesine inceliyor.
- İtalyan Tasarımında Altın Çağ: Gae Aulenti, Nanda Vigo ve Franca Helg gibi isimlerin mobilya tasarımlarına odaklanan bu bölüm, İtalyan tasarımının en parlak dönemine ışık tutuyor. Özellikle Franca Helg’in Primavera koltuğu, dönemin estetik anlayışını yansıtan zarif bir örnek olarak öne çıkıyor.
- İtalya’da Günümüz Pratikleri: 21. yüzyıl İtalyan mimarisinde kadın mimarların büyük ölçekli projeleri bu bölümde sergileniyor. MoDus tarafından tasarlanan Damiani Holz&Ko Ofis Binası (Brixen, İtalya, 2010-2011) gibi projeler, çağdaş mimarlıkta kadınların yenilikçi yaklaşımlarını gözler önüne seriyor.
- Quebec Kadın Mimarları: Montreal’e özel olarak eklenen bu bölüm, Quebec’ten 16 kadın mimarın projelerini tanıtıyor. Brigitte Shim tarafından tasarlanan Wong Dai Sin Tapınağı gibi eserler, yerel bağlamda kadın mimarların yaratıcı gücünü vurguluyor. Bu modern kutsal alan, Tai Chi’nin kadim uygulamalarına ev sahipliği yaparken, mimari tasarımın ruhsal ve işlevsel boyutlarını bir araya getiriyor.
İlham Verici Bir Platform
“Buone Nuove: Women Architects of Change”, yalnızca tarihi bir perspektif sunmakla yetinmiyor; aynı zamanda mimarlık, kentleşme ve toplumsal cinsiyet ilişkileri üzerine yeni tartışmalar açıyor. Sergi, MAXXI’nin 2021 yılında düzenlediği Architecture Film Summer School kapsamında üretilen videolarla zenginleştirilmiş. Bu videolar, kadınların yalnızca mimarlık pratiğinde değil, aynı zamanda aktivizm, akademi, küratörlük ve yazım gibi alanlarda nasıl etkili olduklarını gözler önüne seriyor.
Serginin en dikkat çekici interaktif unsurlarından biri ise Ziyaretçilerden Kartpostallar inisiyatifi. Ziyaretçiler, kadın mimarlar üzerine yazılmış hikâyeleri ve görselleri paylaşarak sergiye katkıda bulunabiliyor. Bu inisiyatif, kadın mimarların eserlerinin daha geniş kitleler tarafından tanınmasını sağlayarak onların mirasını kutluyor ve cinsiyet eşitliği ile ilgili cümleler oluşturmaya teşvik ediyor.
Montreal’deki Sergi Deneyimi

UQAM Design Centre, Kanada’da grafik, endüstriyel ve kentsel tasarımın yanı sıra mimari ve moda alanlarındaki tarihsel ve güncel eğilimleri sergileyen nadir mekânlardan biri olarak biliniyor. “Buone Nuove: Women Architects of Change” sergisi, bu yaratıcı merkezin misyonuyla uyumlu bir şekilde, kadın mimarların katkılarını kutlarken aynı zamanda mimarlık dünyasında toplumsal cinsiyet eşitliği üzerine düşünmeye davet ediyor.
Sergi, 6 Nisan 2025 tarihine kadar ücretsiz olarak ziyaret edilebilir. Ziyaretçiler, Lina Bo Bardi’nin ikonik projelerinden Zaha Hadid’in vizyoner tasarımlarına, Quebec’li mimarların yerel bağlama katkılarından İtalyan tasarımının altın çağına kadar geniş bir yelpazede eserlerle karşılaşacak. Montreal sergisi, mimarlık tutkunları, tasarım meraklıları ve toplumsal cinsiyet eşitliği üzerine düşünen herkes için kaçırılmayacak bir fırsat sunuyor.
Kadın Mimarların Mirasına Bir Davet

“Buone Nuove: Women Architects of Change”, kadın mimarların yalnızca estetik ve işlevsel tasarımlar üretmekle kalmayıp, aynı zamanda mimarlık dünyasında toplumsal değişimlere öncülük ettiğini gösteriyor. Montreal’deki UQAM Design Centre’da gerçekleşen bu sergi, kadınların mimarlık tarihindeki yerini yeniden değerlendirirken, geleceğin mimarlarına ilham vermeyi amaçlıyor.
Bu sergi, toplumsal cinsiyet eşitliği için neler yapılabilir sorusuna mimarlık alanından yanıtlar sunarken, aynı zamanda iş hayatında eşitlik ve kadınların güçlendirilmesi konularına da ışık tutuyor. Ziyaretçiler, bu öncü kadınların hikâyelerine tanıklık ederek, mimarlık dünyasındaki cinsiyet eşitsizliği örneklerini ve bunların nasıl aşıldığını görebilirler.
Sergi, aynı zamanda toplumsal cinsiyet çalışmaları açısından da önemli bir kaynak sunuyor. Kadın mimarların kariyerlerinde karşılaştıkları zorluklar ve başarıları, daha geniş anlamda toplumsal cinsiyet eşitsizliği nedenleri üzerine düşünmeye teşvik ediyor. Bu bağlamda sergi, Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları’ndan biri olan toplumsal cinsiyet eşitliğine katkıda bulunuyor.
Daha fazla bilgi için UQAM Design Centre’ın resmi web sitesini ziyaret edebilir ve bu ilham verici sergiye katılarak, kadın mimarların mirasını daha geniş bir kitleyle paylaşabilirsiniz.