Avrupa Komisyonu, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun tutuklanmasının ardından 24 Mart Pazartesi günü yaptığı açıklamada Türkiye’yi hem Avrupa Konseyi üyesi hem de AB aday ülkesi olarak “demokratik değerlere sahip çıkmaya” çağırdı.

Avrupa Komisyon sözcüsü Guillaume Mercier, “Belediye Başkanı İmamoğlu ve protestocuların tutuklanması, Türkiye’nin köklü demokratik geleneklerine bağlılığına ilişkin soruları gündeme getiriyor” ifadesini kullandı.

Mercier, gazetecilere yaptığı açıklamada, “Türkiye’nin Avrupa’ya bağlı kalmasını istiyoruz, ancak bunun için demokratik norm ve uygulamalara açık bir bağlılık gerekiyor” dedi.

Almanya da İmamoğlu’nun tutuklanmasını kınadı ve gelişmeleri “büyük endişeyle” takip ettiğini söyledi.

Başbakan Olaf Scholz’un sözcüsü Steffen Hebestreit bir basın toplantısında, “İstanbul belediye başkanının tutuklanması ve görevden alınması kesinlikle kabul edilemez. Bunun çok hızlı ve şeffaf bir şekilde açıklığa kavuşturulması gerekiyor.” dedi.

Hebestreit, “Şu anda Türkiye’deki gelişmeleri büyük bir endişeyle izliyoruz.” dedi.

Almanya’nın Türkiye ile AB arasındaki iyi ilişkileri geliştirmek için “büyük çaba” gösterdiğini belirten Hebestreit, “Son gelişmeler Türkiye’deki demokrasinin yanı sıra bu ilişkilerin gelecekteki gelişimi açısından da kötü bir işarettir” dedi.

Almanya Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock, “Türkiye’nin AB üyeliğini sürdürme taahhüdünün içi, İmamoğlu ve diğerlerine karşı yapılan eylemler ışığında giderek daha da boşalıyor” dedi.

X hesabından konuyla ilgili bir açıklama yapan Baerbock, “Siyasi rakiplerin yeri hapishane veya mahkemeler olmamalı. AB’de geleceğini gören bir ülke hukukun üstünlüğünü korumalıdır” dedi.

Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Christian Wagner da Alman yetkililerin Türkiye’nin Berlin büyükelçisi ile görüşmelerde bulunduğunu söyledi.

Wagner basın toplantısında, “Bu sabah Türk büyükelçisiyle bir toplantı yapıldığını doğrulayabilirim” dedi.

Fransa Dışişleri Bakanlığının İmamoğlu’nun tutuklandığı 23 Mart Pazar günü geç saatlerde yaptığı açıklamada, tutuklama “demokrasiye ciddi bir saldırı” olarak nitelendirildi.

İtalya’dan Türkiye’ye seyahat uyarısı güncellemesi

İtalya Dışişleri Bakanlığı, Türkiye’ye seyahat uyarısını güncelledi ve vatandaşlarına “İstanbul Belediye Başkanı’nın tutuklanması ve ardından gösterilerin yasaklanması sonrası, ihtiyati tedbirlerin alınması ve yerel yetkililerin açıklamalarına sıkı sıkıya uyulması” uyarısı yaptı.

İtalya Dışişleri Bakan Yardımcısı da Türkiye’de son günlerde yaşananlardan dolayı “çok endişeli” olduklarını belirtti.

24 Mart Pazartesi günü Roma’daki Yabancı Basın Derneği’nde uluslararası basın mensuplarıyla buluşan Dışişleri Bakan Yardımcısı Edmondo Cirielli, İmamoğlu’nun tutuklanması, gösteri yasakları ve 1000’den fazla kişinin gözaltına alınması hakkında İtalyan hükümetinin pozisyonunun sorulması üzerine “Elbette çok endişeliyiz” dedi ve şöyle devam etti:

“Çünkü Türkiye İtalya’nın NATO’daki önemli bir müttefiki ve İtalya için büyük bir ekonomik partner. Ayrıca Türk halkına çok yakınız, derin bir dostluğumuz var. Bu nedenle çok endişeliyiz ve çok üzgünüz. Çatışma değil, diyaloğun hakim gelmesini umuyoruz.”

AB ile ilişkiler nasıl etkilenecek?

İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun tutuklanması ve sonrasında yaşanan gelişmelerin son dönemde iyileşme sinyalleri veren Avrupa Birliği (AB)-Türkiye ilişkilerini nasıl etkileyeceği tartışılıyor.

AB, son gelişmelerden hoşnut olmadığını yaptığı biri yazılı diğeri sözlü iki açıklamayla net şekilde ortaya koydu.

Bununla birlikte Brüksel’de eskiye oranla daha farklı bir ton hissediliyor.

Üye ülke başkentlerinden gelen açıklamaların Brüksel’den yapılanlara oranla daha köşeli olması ise dikkat çekiyor.

İmamoğlu’nun gözaltına alınması sonrasında AB Dışişleri ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas ve Genişleme Komiseri Marta Kos tarafından yapılan ortak açıklamada, son gelişmelerin Türkiye’nin köklü demokrasi geleneğine bağlılığı konusunda soru işaretleri yarattığı vurgulandı.

19 Mart’taki açıklamada, Avrupa Konseyi üyesi ve AB adayı olan Türkiye’den en yüksek demokratik standartları uygulamasının beklendiğinin altı çizildi.

Aynı açıklamada, “Temel haklara ve hukukun üstünlüğüne saygı AB’ye katılım süreci için elzemdir. Bunlar AB-Türkiye ilişkilerinin ayrılmaz bir parçası olmaya devam edecektir” denildi.

AB’den İmamoğlu’nun tutuklanması sonrasında ise yazılı bir kurumsal açıklama yapılmadı.

AB Komisyonu sözcülerinden Guillaume Mercier, Komisyon’un günlük olağan basın toplantısında soru üzerine, Türkiye’nin AB’ye demirli kalmasını istedikleri vurgusunu da ekleyerek ilk açıklamaya paralel ifadeler kullandı.

Başkentlerden gelen açıklamalar daha sert

AB’nin önde gelen başkentlerinden gelen tepkiler incelendiğinde tonun Brüksel’e göre daha sert olduğu görülüyor.

Almanya tepkisini ilk andan itibaren ortaya koyan ülkeler arasında yer aldı.

AB Zirvesi’nin düzenlendiği 20 Mart’ta Başbakan Olaf Scholz’la başlayan Alman tepkilerinde gelişmelerin hem Türk demokrasisi hem de AB’yle ilişkiler açısından çok kötü işaret olduğu mesajı odakta yer aldı.

Almanya Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock da 24 Mart’taki mesajında, “İmamoğlu ve diğerlerine yapılanlar ışığında Türkiye’nin AB üyeliği hedefine bağlılık taahhüdü kulağa boş ifade gibi geliyor” dedi.

Siyasi rakiplerin yerinin hapishane ya da mahkeme olmadığı vurgusu yapan Baerbock, “Geleceğini AB’de gören bir ülkede, hukukun üstünlüğü geçerli olmalı” ifadelerini kullandı.

Gelişmelerden derin endişe duyduğunu ifade eden ülkelerden olan Fransa da tutuklamaları demokrasiye ciddi saldırı olarak niteledi.

KAYNAK: BBC TÜRKÇE