92 Milyon İş Yok Olacak

Dünya Ekonomik Forumu: 92 Milyon İş Yok Olacak, 170 Milyon Yeni İş Doğacak!

Dünya Ekonomik Forumu’nun (WEF) “2025 Mesleklerin Geleceği” raporu, 2025-2030 yılları arasında küresel iş gücü piyasasında köklü bir dönüşüm yaşanacağını ortaya koydu. Rapora göre, teknolojik ilerlemeler, yeşil dönüşüm, demografik değişimler ve yaşam maliyetlerindeki artış, 92 milyon işin ortadan kalkmasına neden olacak. Aynı dönemde, 170 milyon yeni iş alanının ortaya çıkması bekleniyor. Bu süreçte, yapay zeka, otomasyon, dijitalleşme ve sürdürülebilirlik odaklı politikalar, beyaz ve mavi yaka mesleklerden geleneksel zanaatkarlığa kadar birçok alanı derinden etkileyecek. Bu dönüşüm, geleceğin iş fikirleri ve yeni nesil iş fikirlerinin şekillenmesinde önemli rol oynayacak.

Teknoloji ve Otomasyon Geleneksel Meslekleri Dönüştürüyor

Yapay zeka ve otomasyon, iş dünyasında köklü değişikliklere yol açıyor. Banka gişe görevlileri, kasiyerler, veri giriş memurları, müşteri temsilcileri ve muhasebeciler gibi rutin görevlere dayalı meslekler, yapay zeka destekli yazılımlar tarafından ikame ediliyor. Üretim hatlarında çalışan montaj işçileri, paketleyiciler ve depo görevlileri ise robotik sistemlerin yaygınlaşmasıyla işlerini kaybediyor. WEF İş Ücretleri ve İstihdam Oluşturma Başkanı Till Leopold, AA muhabirine yaptığı açıklamada, “Dönüşümden etkilenen mesleklerin ‘modasının geçtiğini’ söylemek yerine, becerilerin ve görev içeriklerinin hızla değiştiğini söylemek daha doğru olur” dedi.

Leopold, yapay zeka alanındaki son gelişmelerin, yalnızca rutin işleri değil, grafik tasarımı gibi yaratıcı meslekleri de tehdit etmeye başladığını vurguladı. Öte yandan, finansal teknoloji mühendisleri, yazılımcılar, büyük veri analistleri, yapay zeka uzmanları ve siber güvenlik uzmanları gibi mesleklerin hızla büyüdüğünü belirtti. Bu meslekler, teknolojik dönüşümün öncüsü olarak öne çıkıyor ve gelecek vadeden iş fikirleri arasında yer alıyor.

Dijitalleşme Geleneksel Meslekleri Zorluyor

Dijitalleşme, tarım ve zanaatkarlık gibi geleneksel meslekleri de derinden etkiliyor. Akıllı tarım teknolojileri, otomatik sulama sistemleri, sensörlü verimlilik takibi ve dron kullanımı, geleneksel çiftçilik ve çobanlık gibi mesleklerde insan gücüne olan ihtiyacı azaltıyor. Benzer şekilde, 3D baskı teknolojileri, e-ticaret platformları ve seri üretim teknolojileri, el sanatları ve zanaatkarlık mesleklerini rekabetin dışına itiyor. Geleneksel kitap tamirciliği, sarraflık, ayakkabıcılık, terzilik ve bakırcılık gibi ustalık gerektiren meslekler, hem seri üretim ürünlerinin hem de e-ticaret platformlarının baskısı altında yok olma tehlikesiyle karşı karşıya.

Leopold, zanaatkarlık mesleklerinin hala insanlar tarafından değerli görüldüğünü, ancak ekonomik baskılar nedeniyle sürdürülebilirliklerinin azaldığını ifade etti. Buna rağmen, bazı niş zanaat alanlarının kültürel ve sanatsal değerleri sayesinde varlığını sürdürebileceği öngörülüyor.

Yeşil Dönüşüm Fosil Yakıt Sektörlerini Vuruyor

İklim değişikliğiyle mücadele kapsamında uygulanan yeşil dönüşüm politikaları, fosil yakıt temelli sektörleri derinden sarsıyor. Kömür madenciliği ve petrol işçiliği gibi yüksek karbon emisyonuna neden olan meslekler büyük bir daralma yaşıyor. Avustralya ve Almanya gibi ülkeler, kömür madenlerini kapatmaya yönelik takvimlerini açıklarken, bu sektörlerde çalışan binlerce işçi yeniden istihdam programlarına yönlendiriliyor.

Yeşil dönüşüm, aynı zamanda yeni iş fikirleri yaratıyor. Leopold, elektrikli araç uzmanlığı, yenilenebilir enerji mühendisliği ve çevre teknisyenliği gibi mesleklerin talebinin artacağını belirtti. Yeşil teknolojiler ve sürdürülebilirlik odaklı bu meslekler, küresel iş gücünün geleceğinde önemli bir yer tutacak.

Demografik Değişimler Sağlık ve Eğitimi Öne Çıkarıyor

Demografik faktörler, iş gücü piyasasını şekillendiren bir diğer önemli unsur. Yaşlanan nüfus, sağlık ve bakım sektörlerinde talebi artırıyor. Hemşirelik, sosyal hizmet uzmanlığı, kişisel bakım ve danışmanlık gibi meslekler, gelecekte en çok ihtiyaç duyulacak alanlar arasında yer alıyor. Eğitim sektöründe ise özellikle ilk ve ortaokul öğretmenlerine olan talep artacak. Leopold, “Geleceğin mesleklerinin çoğu aslında ‘fütüristik’ değil. Yaşlanan nüfusun ihtiyaçları, geleneksel meslekleri yeniden ön plana çıkaracak” dedi.

Gelişmekte olan ülkelerde genç ve eğitimli iş gücünün artması, küresel iş gücü piyasasında dengeleri değiştirecek. Yüksek gelirli ülkelerde ise iş gücünün yaşlanması ve azalması, yeni stratejiler geliştirilmesini gerektiriyor.

İş Modelleri Hızla Değişiyor

Teknolojik ve demografik değişimlerin yanı sıra, jeopolitik gerilimler ve yaşam maliyetlerindeki artış, şirketlerin iş modellerini yeniden şekillendirmesine neden oluyor. WEF raporuna göre, işverenlerin yüzde 50’si yaşam maliyetlerindeki artışın iş modellerini etkileyeceğini düşünüyor. Yavaş ekonomik büyüme ise dünya genelinde 1,6 milyon kişinin işini kaybetmesine yol açabilir.

Leopold, 2030 yılına kadar temel iş becerilerinin yaklaşık yüzde 40’ının değişeceğini vurguladı. “Bugün hayalinizdeki işe hazırlanmak için 5 yıllık bir eğitim programına başlasanız bile, mezun olduğunuzda bu eğitimin ilk iki yılı güncelliğini yitirmiş olacak” diyen Leopold, teknoloji okuryazarlığı, yapay zeka, yazılım gibi teknik becerilerin yanı sıra yaratıcılık, empati, problem çözme ve esneklik gibi kişisel becerilerin önemine dikkat çekti. Bu değişim, online iş fikirleri ve evden yapılabilecek işlerin önemini artırıyor.

Kültürel ve Mesleki Miras Tehlikede

Meslekler, yalnızca ekonomik bir değer taşımıyor; aynı zamanda toplumların kültürel kimliğinin bir parçasını oluşturuyor. Geleneksel mesleklerin yok olması, bir yaşam biçiminin ve kolektif hafızanın kaybı olarak değerlendiriliyor. Leopold, üretken yapay zekanın, insanların kolektif bilgi ve deneyimle ilişki kurma biçimini değiştirdiğini belirtti. Genç çalışanların mesleki deneyim kazanma süreçleri, yapay zekanın rutin görevleri devralmasıyla sekteye uğruyor. Bu durum, deneyimli profesyonellerin sezgisel bilgiyi yeni nesillere aktarma süreçlerini de zorlaştırıyor.

Leopold, bazı mesleklerin tamamen yok olmadığını, ancak dönüştüğünü vurguladı. Örneğin, tarım sektörü 200 yıl öncesine kıyasla tamamen farklı bir şekilde yürütülüyor, ancak hala ekonomilerin temel taşlarından biri olmayı sürdürüyor.

Geleceğe Hazırlık: Esneklik ve Sürekli Öğrenme

WEF raporu, iş gücü piyasasındaki bu büyük dönüşümün, bireylerden ve toplumları yeni beceriler edinmeye zorlayacağını gösteriyor. Teknolojik, ekonomik ve demografik değişimlere ayak uydurmak için sürekli öğrenme ve esneklik kritik önem taşıyor. Hükümetler, şirketler ve bireyler, bu yeni döneme hazırlanmak için eğitim sistemlerini ve istihdam politikalarını yeniden yapılandırmak zorunda.

Bu bağlamda, dijital pazarlama, web tasarımı, içerik üretimi, sosyal medya yönetimi, ve veri analizi gibi alanlar öne çıkıyor. Ayrıca, uzaktan çalışma ve freelance çalışma modelleri giderek yaygınlaşıyor, bu da evden yapılabilecek işlerin çeşitliliğini artırıyor.

Sonuç olarak, 2025-2030 yılları arasında iş gücü piyasasında yaşanacak dönüşüm, hem fırsatlar hem de zorluklar sunuyor. 92 milyon işin kaybolması, milyonlarca insan için belirsizlik anlamına gelirken, 170 milyon yeni iş alanı, doğru becerilere sahip olanlar için büyük bir potansiyel barındırıyor. Bu süreçte, teknolojiye uyum sağlamak, kültürel mirası korumak ve yeni nesilleri geleceğe hazırlamak, küresel toplumların önündeki en büyük sınavlardan biri olacak. Yeni iş fikirleri ve geleceğin iş fikirlerine odaklanmak, bu dönüşüm sürecinde başarılı olmanın anahtarı olacaktır.